Een ijsbeertje dat het plasticmonster te lijf gaat - Kunstgebouw

Een ijsbeertje dat het plasticmonster te lijf gaat

onze aarde, onze verantwoordelijkheid
Een ijsbeer laat de klimaatproblemen zien in de wereld aan een klein meisje. Afbeelding uit het boek 'Oh nee, Mika het Monster!'
Illustratie: Nesba Yoosef

Ontmoet Baboo. Een zachtaardige ijsbeer die met liefde en verwondering naar de wereld en de mensheid blijft kijken al ziet hij dagelijks het ijs onder zijn voeten verdwijnen door het gedrag van diezelfde mensheid. Baboo is de held in een nieuwe kinderboekenreeks Oh nee, Mika het monster!, geschreven door Boutaïna Azzabi-Ezzaouia, Ikrame Rahmouni en Rachida Abdellaoui.

Duurzaamheid is weldegelijk een islamitische waarde

De auteurs vonden het hoog tijd voor een kinderboek over klimaatproblematiek. Er worden de laatste decennia steeds meer kinderboeken, zelfs voor de aller-allerkleinsten, uitgegeven over het klimaat maar weinig boeken behandelen de problematiek vanuit een islamitische grondslag. “Een blinde vlek”, zegt Boutaïna. “Er is nog een wereld te winnen als het gaat om bewustwording bij kinderen en hun ouders. Als moeder lees ik mijn kind veel voor en ik merk dat er weinig kinderboeken met een islamitische grondslag over duurzaamheid in de winkel liggen, terwijl het thema weldegelijk een belangrijke islamitische waarde is.”
“Er zijn wel veel kinderboeken en jeugdliteratuur voor kinderen en jongeren met een islamitische achtergrond”, vult mede-auteur Ikrame aan, “maar die gaan vaak over waarden en normen die algemeen bekend zijn. En dat vinden wij nogal zwart-wit. Wij misten dat grijze gebied, duurzaamheid. Onze aarde en alles wat er op leeft, daar moeten we goed voor zorgen. Dat hoort óók bij de Islam.”

Een internationaal schrijversgezelschap

Twee jaar geleden, tijdens de wereldwijde lockdown vanwege COVID, begon het bij de auteurs te kriebelen. Ze hadden er al zo vaak over gesproken; een kinderboek schrijven. Maar het kwam er door drukke levens, kinderen en verhuizingen maar niet van. Het brainstormen, vergaderen, schrijven en overleggen ging via online platforms en dat was op zijn zachts gezegd nogal een uitdaging. Boutaïna woonde in Qatar, Rachida in Manchester en Ikrame in Wassenaar. En illustrator Nesba Yoosef in India. Het internationale schrijversgezelschap schreef en illustreerde Oh nee, Mika het monster! geheel online. Tussentijds richtten Ikrame en Boutaïna ook een eigen uitgeverij op: Tiny Traveller Books.

Wederkerigheid

“We zijn ons heel erg bewust van onze verantwoordelijkheid om iets te doen voor onze aarde”, zegt Boutaïna. “Nesba is een geweldige illustrator uit India. En tijdens de lockdowns had zij het zoals zovelen, zwaar. Ze heeft een groot gedeelte van het boek op een kapotte iPad geïllustreerd. Toen we daar achter kwamen hebben we haar financieel bijgestaan. Die wederkerigheid is ook deel van onze persoonlijke overtuigingen. De boekenreeks wordt klimaatneutraal gedrukt, een groot gedeelte van de opbrengst gaat naar goede doelen. En gezinnen die geen geld hebben voor boeken, krijgen van ons boeken cadeau. Zo hopen we iets terug te kunnen doen voor onze wereld.”

Mika, het plastic

Die vastbeslotenheid ziet de lezer ook terug in de protagonist van het boek. Baboo ondergaat de klimaatverandering allesbehalve gelaten. Hij raakt bevriend met Loulou, een eigenzinnig Marokkaans-Nederlands meisje met rode krullen. Samen besluiten ze Mika het monster te verslaan. Het woord ‘mika’ is overigens Marokkaans voor plastic. De tekeningen van Nesba staan in schril contrast met het grote probleem dat behandeld wordt. Zachte, bijna lieflijke lijnen en kleuren tegenover de harde werkelijkheid van het plasticmonster dat steeds meer van het arctisch gebied kapotmaakt. Baboo verliest niet alleen elke dag een beetje van zijn wereld, ook steeds meer van zijn vriendjes ziet hij verdwijnen.
Een zwaar thema voor een kinderboek maar het boek wordt desondanks goed ontvangen door de lezers. Ikrame: “We krijgen ontzettend veel positieve reacties van ouders ongeacht hun religieuze achtergrond. Ook leraren zijn blij met het boek. Een leraar vertelde dat hij het boek met de klas heeft gelezen en dat ze daarna aan de slag zijn gegaan met het maken van een ‘monster’ van al het plastic afval dat de kinderen konden vinden. Dan heeft het boek bereikt wat we ermee voor ogen hebben: bewustwording en kinderen laten weten dat we zelf ook iets kunnen doen om onze aarde te redden. Dat we niet machteloos of hulpeloos zijn maar zelf verantwoordelijkheid kunnen nemen.”

Meer over Tiny Traveller

Datum: 13 februari 2023
Tekst: Ludette el Barkany